Case: Yvette
Ook als er erg veel tegelijk misgaat in een organisatie, kun je er nog met elkaar uitkomen. Hoe je dat doet? Vraag het Yvette.
Aanleiding
Soms gaat het echt niet meer, in een organisatie of op een afdeling. Rode cijfers, medewerkers zwaar ongelukkig, de kwaliteit van zorg onder de maat. Dat is echt niet altijd zo, in opdrachten. Maar soms wel. Het zijn die opdrachten waar ik het meest trots op ben. Opdrachten waarin ik echt het verschil heb kunnen maken.
Werkwijze
Ik heb het een paar keer meegemaakt, dat het echt heel erg mis was. Een keer in de GGZ en een keer in de VG. De neiging bestaat dan om hard te gaan saneren, of om straffe maatregelen te nemen. En soms moet dat ook. Maar ik heb in twee opdrachten ervaren en in gang gezet dat het ook anders kan. Want in de ellende ontstaat ook de mogelijkheid om er met zijn állen uit te willen komen. Zorgen dat het goed komt, dat is niet alleen een taak van het management. Bij professionaliteit hoort dat je je mee verantwoordelijk voelt. Voor de cliënten, voor de kwaliteit, voor collegialiteit, en ook voor de bedrijfsresultaten.
Als je dat kwijt bent, dat verantwoordelijkheidsgevoel, dan is er heel wat aan de hand. Systemisch: het geheel is ziek. Bij medewerkers: als er niet naar je geluisterd wordt, als je je niet gesteund voelt door de organisatie, je team of je leidinggevende. Bij cliënten en naasten: als gezonde communicatie niet meer mogelijk is en alles een strijd is geworden. Bedrijfsmatig: als de logistiek niet op orde is, als data ondoorzichtig of niet beschikbaar zijn. Toekomstbestendig: als er geen ondernemerschap meer is, geen reden van bestaan, geen plezier in meebewegen met ontwikkelingen.
Veranderen lukt alleen als er naast de pijn ook een visie is, een lonkend perspectief, en als je het samen doet. Want als het zo erg is, dan is er niet één oorzaak. Dan moet je aan meerdere knoppen draaien. Dus: op orde brengen, normaliseren, misschien ontschuldigen, iedereen horen, vooral ook clienten en naasten, alles serieus nemen, luisteren naar zorgen, samen een gedragen plan maken. En als adviseur of interimmanager er mee aan blijven staan, ook als je het zelf even niet meer weet: present veranderen.
Resultaten
Van diepe ellende naar de cliënten weer echt centraal stellen en werkplezier. Van diepe ellende naar “we kunnen en willen het weer”. Zonder ontslagen. Medewerkers die dat niet meer konden of merkten dat ze eigenlijk niet meer op de goede plaats zaten trokken zelf de conclusie dat ze beter konden vertrekken. Dat heb ik zo bijzonder gevonden. Want als het zo gaat, dan ontstaat geen nieuwe schade of wrok. Was dat toeval, of komt het door de veranderweg die we bewandelden? En was het een softe boel? Nee. Want bij normaliseren hoort ook paal en perk stellen: zo doen we het hier, en dit zijn de kaders. Mooi werk hebben wij.