Case: Jan

Organisaties in de zorg en het onderwijs ondersteunen waar ‘gedoe’ is. Dat is waar Jan zich op richt. Met al zijn kennis en ervaring onderzoekt en verheldert hij wat er precies speelt. Om vervolgens de verhoudingen te verbeteren en de samenwerking weer op gang te krijgen. Hoe hij werkt en wat dat oplevert, lees je in deze case over de opvolging van een zorgbestuurder.

Aanleiding
Jan kreeg de opdracht om het plotselinge vertrek van een bestuurder van een zorgorganisatie te onderzoeken. Opdrachtgever was een omvangrijke organisatie, actief in een groot werkgebied met veel regionale verschillen. “De Raad van Toezicht voelde zich door het vertrek overvallen, hoewel ze op de hoogte waren van spanningen. Zij besloten daarom niet direct te gaan werven, maar allereerst gericht onderliggende oorzaken en achtergronden te laten onderzoeken. Ook wilden ze weten wat er nodig is voor een goede besturing van hun organisatie.”

Werkwijze
Met deze hoofdvragen las Jan zich in de geschiedenis, visie en waarden van de organisatie in. Dit riep nog meer vragen op. Alle vragen stelde Jan vervolgens in interviews aan veertig belangrijke betrokkenen/stakeholders op diverse locaties. Na de interviews deelde hij zijn bevindingen. “Dit deed ik tijdens een live-presentatie aan alle geïnterviewden en opdrachtgevers. Zij bevestigden daar breed dat de bevindingen herkenbaar en volledig waren. Daarna zijn de resultaten binnen de hele organisatie gedeeld.” In een tweede onderzoeksfase ging Jan op zoek naar aanbevelingen voor de besturing. Hij lichtte daarbij de eerdere wervingsprocedure door, ging na welke knelpunten er in de organisatie waren en hoe de agenda van de toekomst eruitzag. “Dat deed ik niet alleen. Een procesgroep stond mij daarbij terzijde. Zij hielpen mij bijvoorbeeld bij het zorgvuldig ophalen van informatie en volgden mij kritisch in mijn werkwijze.” De kunst daarbij is volgens Jan altijd, om persoonlijk verbinding te blijven maken, oordeelloos te luisteren en scherp te krijgen wat de onderliggende zorgen, behoeften en belangen zijn.

Resultaten
Jan kwam met een aantal aanbevelingen. “De centrale kwestie was dat veel van de spanningen te maken hadden met de opvolgingskwestie van de voormalige bestuurder die de organisatie had opgericht en langdurig geleid. Gaandeweg ontstonden zorgen over diens erfenis. Enerzijds: blijven de huidige visie, waarden en manier van organiseren overeind? Anderzijds: is er nu ruimte voor iets vernieuwends en wat zou dat moeten zijn? Dit veroorzaakte zorgen en dynamiek die – zoals uit het onderzoek bleek – onvoldoende gezien en gehoord werden en niet leidden tot passende keuzes in de opvolging. De Raad van Toezicht trok hier lering uit en ging anders te werk bij de nieuwe werving van de Raad van Bestuur. Dat leidde vervolgens wel tot een passende en breed geaccepteerde opvolging.